Deze voormalige SS-ers die dienst hebben gedaan in Sobibor, werden in
september 1965
in
Hagen berecht.
De aanklacht luidde: moord op Joden in het vernietigingskamp Sobibor.
Naam --- Vonnis --- Functie in T4
Bolender, Kurt --- Zelfmoord --- Lijkverbrander
Dubois, Werner --- 3 jaar gevangenisstraf --- Lijkverbrander, chauffeur
Frenzel, Karl --- Levenslange gevangenisstraf --- Lijkverbrander
Fuchs, Erich --- 4 jaar gevangenisstraf --- chauffeur
Ittner, Alfred --- 4 jaar gevangenisstraf --- T4 bureau
Jührs, Robert --- Vrijspraak --- Verpleger
Lachmann, Erich --- Vrijspraak --- ?
Lambert, Erwin --- Vrijspraak --- Bouwer
Schütt, Heinz-Hans --- Vrijspraak --- Bureauchef
Unverhau, Heinrich --- Vrijspraak --- Gaskamer assistent
Wolf, Franz --- 8 jaar gevangenisstraf --- Fotograaf
Zierke, Ernst --- Vrijspraak --- chauffeur
Vóór dit proces hadden verscheidene belangrijke SS-ers uit Sobibor al terecht gestaan, zoals
SS-Oberscharführer Hubert Gomerski, die was aangehouden maar vrijgesproken
in een proces in
1947 inzake nazi-euthanasiepraktijken. Toen zijn betrokkenheid bij de misdaden in
Sobibor werd bewezen, werd hij veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf op
25 augustus 1950.
Daarna werd
SS-Untersturmführer Johann Klier gearresteerd. Op grond
van getuigenverklaringen van overlevenden van Sobibor, dat
Klier medelijden toonde met de
Joden en hun in het geheim probeerde te helpen, werd hij vrijgelaten.
Eén van de gruwelijkse moordenaars
SS-Oberscharführer Erich Bauer,
de chef van de gaskamers, werd herkend in de straten van
Berlin door overlevende
Samuel Lerner. Op
8 mei 1950, werd
Bauer ter dood veroordeeld, maar dit werd omgezet in levenslange gevangenisstraf omdat
de doodstraf was afgeschaft.
Bauer stierf in de
Tegel gevangenis in
Berlijn in
1980.
In de processen in
1965/66 voerden de verdachten aan, dat wie eenmaal te werk was gesteld in een
vernietigingskamp, daar niet meer levend uitkwam, daarbij
Christian Wirth’s uitspraak tegenover
het Personeel van Sobibor citerend:
"
Als het iemand van jullie hier niet bevalt, kan die gaan, maar onder de grond, niet eroverheen.”
Slechts één man uit de bemanning van Sobibor,
SS-Unterscharführer
Werner Dubois, bekende schuld in zijn verklaring voor de rechtbank van
Hagen. Zijn verklaring luidde:
"
Het is mij duidelijk dat in het vernietigingskamp mensen werden vermoord. Wat ik gedaan heb was het
behulpzaam zijn bij die moorden. Als ik daardoor schuldig word verklaard, is dat terecht, moord is moord. Wij zijn allemaal schuldig.
Er bestond een commandolijn in het kamp en als één schakel had geweigerd mee te werken, dan zou het hele systeem
in elkaar zijn gestort... Wij hadden de moed niet om bevelen niet te gehoorzamen."
Franz Stangl, de eerste commandant van Sobibor, werd berecht
voor zijn activiteiten in
Treblinka. Sobibor werd om administratieve
redenen buiten beschouwing gelaten.
Enkele Oekraïense bewakers die in Sobibor hebben gewerkt, zijn berecht in de Sovjet Unie, zoals
B. Bielakow, M. Matwijenko, I. Nikifor, W. Podienko, F. Tichonowski,
Emanuel Schultz and J. Zajcew. Zij werden schuldig bevonden en kregen de doodstraf voor hun misdaden.
In
April 1963 werden, voor een rechtbank in
Kiev
waar
Sasha Pechersky optrad als kroongetuige, tien voormalige Oekraïense
bewakers schuldig verklaard en geëxecuteerd. Eén kreeg een gevangenisstraf van vijftien jaar.
Een derde proces werd in
Kiev gehouden in
juni 1965.
Daarbij werden drie voormalige bewakers van de vernietigingskampen Sobibor en
Belzec
terechtgesteld voor een vuurpeloton.
Bronnen:
Robin O’ Neil.
Belzec - The Forgotten Camp
Thomas Blatt.
Sobibor - The Forgotten Revolt
Gitta Sereny.
Into that Darkness
© ARC 2006
