ARC Main Page Ghettos Het Getto van Lublin

De Umschlagplatz van Lublin

Laatste Update 8 september 2006





Umschlagplatz in 2004
Uit het getto van Lublin werden tussen 17 maart en 11 april 1942 ongeveer 26.000 Joden gedeporteerd naar het vernietigingskamp in Belzec. Ze werden allemaal verzameld in de Grote Synagoge aan de Jateczna Straat in het centrum van het getto, en moesten te voet de 4 - 5 km naar de opstapplaats van de treinen afleggen, die in de buurt lag van het stedelijk slachthuis, een moderne fabriek, gebouwd in Lublin in 1927.
Dit laadperron was vóór de Duitse bezetting alleen voor industriële doeleinden gebruikt. Het gebouw en het perron lagen verborgen voor de blikken van de inwoners van de stad. Zelfs Poolse arbeiders die op het slachthuis werkten, kregen de bijzonderheden van de deportatie niet te zien, omdat het perron was omgeven door de blinde muren van fabrieksgebouwen en met een afzetting van prikkeldraad.

Voormalig slachthuis in 2004
Volgens Poolse arbeiders die toen in het slachthuis werkten, hoorde men wel het gillen en schreeuwen van honderden mensen, en machinegeweervuur. De treinen die de gedeporteerden vervoerden, vertrokken dagelijks, ’s ochtends vroeg. Maar soms stonden treinen wel 2 of 3 dagen op het perron te wachten, en hoorde men al die tijd het gillen en schreeuwen van de gevangenen uit de overvolle veewagens. Lichamen van mensen die waren doodgeschoten werden eveneens buiten ieders gezichtsveld gehouden; hun lijken gingen mee de veewagens in, samen met degenen die nog op hun transport zaten te wachten.
Geruchten over het lot van de Lublinse Joden die waren meegenomen naar de Umschlagplatz werden verspreid door Poolse spoorwegarbeiders. Zij vertelden over de vele mensen die werden gedood, of al gestorven waren in de treinen. Sommige Joden trachtten uit te breken vanaf de Umschlagplatz, en zich te verbergen in het slachthuis, maar het lukte niemand op die manier te ontsnappen. Alsof het een militair geleid bedrijf betrof dat vlees produceerde voor het Duitse leger, stond de fabriek onder supervisie van de Wehrmacht. Iedereen die er werkte werd nauwkeurig geïnspecteerd door Duitse soldaten en politieagenten. Gedurende de tijd van de deportaties stond de fabriek onder buitengewoon streng toezicht. Iedereen die trachtte te ontsnappen werd gearresteerd en direct teruggestuurd naar de Umschlagplatz.

Er bestaan geen getuigenissen van mensen die hebben kunnen ontsnappen van de Umschlagplatz. Zelfs SS-ers konden, toen de deportaties uit het getto van Lublin na de oorlog werden onderzocht, geen bijzonderheden geven over wat zich daar had afgespeeld.

Voormalig perron in 2004
Gedenkplaat in 2004
De locatie raakte na de oorlog volledig in de vergetelheid. Pas de laatste jaren is een groep mensen uit Lublin een discussie gestart om een gedenkteken op te richten op deze plaats. In 1990 werd een klein monument neergezet aan de Umschlagplatz – een symbolisch spoorwegperron met een plaquette.
De toegang tot de plek is nog steeds beperkt (2004). De Umschlagplatz van Lublin ligt op het terrein van het voormalige slachthuis, dat later failliet ging. Iedereen die deze plek wil bezoeken heeft daarvoor toestemming nodig van de curator.
Alle naburige gebouwen verkeren in vervallen staat en niemand neemt notie van deze plaats. De curator van de onderneming heeft ermee ingestemd dat op de Umschlagplatz een blijvend, passend gedenkteken wordt geplaatst. Hij is bereid de mogelijkheid te bespreken om de plek te verkopen aan iemand die bereid is er een meer passend monument op te richten. Heden ten dage weten nog maar een paar mensen in Lublin dat daar een Umschlagplatz is geweest, voor het getto van Lublin en voor de Joden die er hebben gewoond, de eerste slachtoffers van Aktion Reinhard.

© ARC 2006